مدیریت بیماری
بیماری خود را مدیریت کن
چرایی مدیریت بیماری
بسیاری از ما در مورد سلامت خود و نحوه مدیریت آن با پزشک صحبت میکنیم. اما آیا میدانید که داروسازان هم یک منبع بزرگ از اطلاعات سلامتی هستند؟ بر اساس نظرسنجی موسسه گالوپ در طول بیست سال گذشته داروسازان برترین متخصصین در مورد شناخت دارو و دانش چگونگی عملکرد آن بر سلامتی هستند. مکانیسم اثر دارو، تداخل دارویی، عوارض جانبی و دهها اطلاعات مفید دیگر از مواردی هستند که داروسازان به عنوان متخصص میتواند مورد مشاوره شما قرار بگیرند. داروسازان در طول شش سال طیف گستردهای از مطالعات پاتوفیزیولوژی، داروشناسی، درمان، مشکلات بالینی، نظارت بر آزمایشگاه و.... را آموزش میبینند. همچنین آموزشهای متوالی در مورد داروها و درمان-های جدید دانش آنان را به روز نگه میدارد. مواردی که شما میتوانید از داروساز کمک بگیرید شامل؛ ارزیابی داروی جدید، هدف از تجویز دارو برای شما توسط پزشک، زمان شروع دارو، اوور دوز شدن بر اساس علائم شما، دستورالعمل برای دفع ایمن دارو، علائم سلامتی مانند فشار خون و کلسترول و ...، کمک به کاهش هزینه های درمانی ماند بیمه ها و... هشدار داروساز به هرگونه تغییر را جدی بگیرید.
تاریخ انقضای دارو
امروزه در خانه بسیاری از ما داروهایی پیدا میشود که مدت هاست کسی از آنها استفاده نکرده است. ما معمولا عادت نداریم دوره درمان را کامل کنیم و همیشه داروها اضافه میماند. این داروها آنقدر در یخچال یا قفسه داروهای خانه ما میماند تا تاریخ مصرفشان میگذرد.
تاریخ انقضای داروها کجا نوشته شده است؟
اگر ورق آلومینیومی قرص را در دست بگیرید، انتهای آن عددهایی درج شده است؛ این عددها به روش های مختلف تاریخ انقضای دارو را نشان می دهد. EXP مخفف Expiration یا همان تاریخ انقضاست که تاریخ را با ماه و سال عنوان میکنند. این تاریخ برای کرمها و پمادهای تیوپی روی انتهای تیوپ و جایی که تیوپ بسته میشود نوشته شده است. تاریخ انقضاء معمولا روی درب جعبه هم نوشته میشود. تاریخهای شربت، قطره و داروهای مایع دیگر به صورت برجسته روی برچسب شیشه و روی درب جعبه آن نوشته شده است. برای مطمئن شدن از تاریخ انقضای آمپولها هم میتوانید به برچسب دور آمپول نگاه کنید. البته ممکن است تاریخ انقضا روی قسمت سر آمپول یا شربت هم نوشته باشد
شرایط مناسب نگهداری دارو را بدانید
تاریخ مصرف هر دارو فقط وقتی درباره آن صدق میکند که در شرایط استاندارد نگهداری شود. شرایط استاندارد نگهداری هر دارو روی آن نوشته شده برای اکثر داروها شرایط مساعد، نگهداری در هوای خشک و خنک و اجتناب از یخ زدگی آنهاست بنابر این بدترین جا برای نگهداری داروها حمام است که خیلی از خانوادهها از قفسهای در آن برای نگهداری از داروها استفاده میکنند. اگر دارو زیر نور آفتاب ماند، در جریان رطوبت قرار گرفت، یخ زد و یا بیش از حد داغ شد، بهتر است حتی اگر تاریخ انقضای آن تمام نشده باشد دور ریخته شود. لازم به ذکر است که بعضی از داروها با گذشت تاریخ انقضاشان، مواد سمی از خود تولید میکنند و استفاده از آنها بسیار خطرناک است. برای مثال خانواده تتراساکلینها در صورت گذشتن تاریخ انقضایشان به یک فرآورده شیمیایی جانبی سمی تبدیل شده مصرف آنها باعث پیدایش سندرم فانکونی میشود
داروهای منقضی را چه باید کرد؟
بهتر است این داروها را در پلاستیک بپیچید و دور بریزید. شربتها و قطرهها را اول در فاضلاب خالی کنید بعد شیشههای آنها را دور بریزید. البته دور ریختن داروها باید با احتیاط صورت بگیرد. بعضی از داروها وقتی تاریخ مصرف آنها میگذرد میتوانند برای محیط زیست خطرناک باشند. اگر دارو، جزو داروهایی بود که بعد از انقضاء سمی میشوند بهتر است آنها را به مراکز درمانی تحویل دهید. هلال احمر هم این داروها را از شما تحویل میگیرد تا با شرایط درست و بدون آسیب رساندن به محیط زیست از بین ببرد.
در مورد سرنگها ابتدا باید سوزن سرنگ راجدا گردد و به طور جداگانه دور ریخته شود. یادمان باشد تهران پر از ضایعات جمع کن است و این ضایعات ممکن است به آنها آسیب برساند.
داروی بیوسیمیلار چیست؟
داروهای زیست همسان (Biosimilar)، داروهای بیولوژیک تأیید شدهای هستند که کیفیت، ایمنی و اثر بخشی مشابه و قابل مقایسه با محصول مرجع را دارند. این داروها با اتمام زمان حق انحصاری تولید (داروهای بیولوژیک برند Brand) و از مسیر نظارت قانونی دقیق، تایید شده و به بازار عرضه میگردند. داروهای بیوسیمیلار اشکال ژنریک داروهای بیولوژیکی نیستند. در واقع، داروهای ژنریک ازنظر ماده مؤثره ی دارویی، شکل دارویی، ایمنی، قدرت، راه تجویز ، کیفیت، ویژگی های عملکردی و مورد مصرف، نسخه کاملا یکسان و همتراز زیستی (Bioequivalent) داروهای برند هستند. اما که تعریف ژنریک در مورد داروهای بیولوژیک به وضوح و روشنی داروهای معمول شیمیایی نیست. داروهای بیوسیمیلار بسیار شبیه به محصول مرجع مورد نظر هستند، اما تفاوت-های مجازی را میتوان برای آنها قائل شد؛ زیرا اولا این داروها از موجودات زنده ساخته شده و آنالیز ساختار پیچیده مولکولهای پروتئینی بسیار دشواری دارند. ثانیا پیچیدگی فرایند تولید آنها امکان ایجاد اختلاف در ماده دارویی حتی در بین دستههای تولیدی مختلف توسط یک تولید کننده را بالا میبرد. به طور کلی، فرآورده دارویی بیوسیمیلار یا زیست همسان نباید دارای تفاوت بالینی معنیداری از نظر ایمنی (safety)، خلوص (purity) و قدرت (potency) با محصول مرجع که قبلا موفق به اخذ مجوز شده، باشند.